Kulla e tjetrit më e lartë

Ka dy lloje njerëzish në këtë botë në lidhje me metropolin më “organik” në botë, Nju Jorkun: ata që e kanë parë, dhe ata që nuk e kanë parë, ende.

Dhe nga ata që e kanë parë ndahen në 2 kategori të tjera madhore (me nën-nuanca, patjetër): 1: interesant por i frikshëm, nuk do jetoja dot. 2: dua t’ia puth trotutuarin e qelbur.

Kot sa ta them po jam kategoria e dytë. Sapo hedh hapin e parë në qytet brenda, fillon kolona zanore e ndonjë ambulance apo policie, shoqëruar me kantiere dhe rikonstruksione që nuk mbarojnë kurrë. Në rrugë qarkullojnë vetëm taksi, autobusa dhe limuzina, apo turistë të paditur që nuk i kanë bërë mirë llogaritë se sa të bie kokës të qarkullosh me makinë në një qytet ku ka mbi 10 milionë njerëz që nusërojnë në të çdo ditë.

Nuk di ku t’i mbash sytë më parë: në tokë, te njerëzit aq pabesueshmërisht të larmishëm, apo te ndërtesat që rrinë ngjitur me njëra-tjetrën me aq respekt, duke të mbuluar ty diellin në shumë prej rrugëve.

Apo te kullat moderne që nuk ka iPhone X që t’ia përthekojë gjithë dimensionet dhe magjinë që rrezatojnë? Ups, kujdes çantën ama. Uhhh… Mi ishte ai? Po ishte sa macja ime!

Aq shumë zgedhje, që papritur nuk dëgjon më mendimet e tua, dhe ajo sjell një paqe të re, ndërkohë që truri përpiqet të regjistrojë shpejt gjithë këtë informacion të ri.

Se jo për gjë, por ka çdo ditë informacion të ri, edhe nëse jeton aty.

Sheh dikë që të kujton tezen në Fier nga praqitja? No problem. Qyteti i shkon shumë.

Ndonjë aktor nga Game of Thrones që as e kishe imagjinuar që është i vërtetë, jo mo po ndan të njëjtën pllakë trotuari me ty? No problem, qyteti i shkon shumë dhe as që ke kohë të shokohesh.

Ti je me gojë hapur nga përqëndrimi, duke mbajtur fort sendet e vyera, flokët jashtë orbite, duke kërrusur qafën të kuptosh sa lart shkon ajo kulla mbas asaj kullës gjithashtu tejet të lartë, që duket si transparente? No problem, qyteti të shkon shumë.

Sheh një njeri tmerrësisht tërheqës dhe nuk po e kupton dot çfarë race është se njohuria jote mbaron me 5 raca kryesore? No problem, të dyve ju qyteti ju shkon shumë.

Askush nuk gjykon. Të gjithë vëzhgojnë.

I gjithë qytetërimi i qenies njeri, qoftë nga cilado gungë e planetit tokë, merr kuptim në këtë ishull. Çdo novacion merr fluturim që aty, dhe nuk ndjej se ka një metropol tjetër që i përfshin të gjithë njerëzit bashkë me shkencë e art me sytë nga qielli dhe drejt së ardhmes në një mënyrë kaq origjinale, kaq perfekte, dhe me kaq rregull (xhungle, sigurisht).

Nuk ka rëndësi kush ishe aty nga erdhe. Këtu ji kush të duash dhe çfarë të duash, vetëm me një kusht: duhet të japësh rezultate origjinale.

E pasi eca 12 km në ditë për 3 ditë, duke injoruar komplet gishtin e vogël që bërtiste në dhimbje e chat-et që po shpërthenin me 243 njoftime, u ula në ballkonin e vogël të disa shqiptarëve (i vogël i vogël, po pamjen llahtar!) që jetonin një një apartament të vogël 1+1, paguanin 4800 $ qira mujore për të, 2000$ kopësht për fëmijën, e sa shpenzime të tjera që ne nuk i përkthejmë dot se çfarë janë duke qenë se vetë kemi vetëm tre në muaj: ujë, energji, internet/tv.

U ula dhe ndëshkova veten që nuk ika kur isha më e re, që nuk ndenja aty kur shkela për herë të parë, 20 vjeç.

E teksa po flisnim për gjëra të ndryshme, kryesisht si po ia çoja unë, bashkëfolësi që jetonte në katin e 22 në Manhattan, më tha:

“Lum ti që jeton në Tiranë!”

Qesha, por fjalia më ra kokës. Ishte fjali e sinqertë.

Ju thashë vetëm 2 fatura të sipërfolësve, dhe “e më mirë se kanë lekë ata”, do thoni ju. Jo, nuk janë të pasur.

Përkundër si mendojnë shumë njerëz që nuk kanë emigruar kurrë, nuk të paguan njeri 8,000 $ në muaj vetëm pse është “Amerikë”. Nëse i je afruar një shifre të tillë, nga e cila 70% të ikin fatura gjithsesi, do të thotë që e ke paguar faturën tënde me gjak në të kaluarën, ose ke një biznes që nuk të mundëson as të shijosh diellin, në kuptimin e parë të fjalës. Këta njerëz nuk e dinë çfarë është të dalësh në punë për të dalë prapë menjëherë për të pirë kafen e mëngjesit dhe për t’i mbajtur “takimet” po në kafe ku 90% fliten teorira të paverifikuara dhe 10% punë.

Këto janë thjesht mendimet e mia. Po ata ndjenin se u mungonin shumë gjëra që “shtëpia”, a.k.a Shqipëria t’i dhuron pa shumë mund. Ata ndjenin se lumturia nuk matet me një pasaportë “me reputacion”, e as me një rrogë të madhe që siç e merr, e shpërbën direkt, jo vetëm pa asnjë kursim, po me borxhe deri ditën e fundit të jetës. Ata ndjenin se jeta është më e shijuar në “shtëpi” dhe se tani ata ishin tepër të zhytur në sistem për të marrë guximin e çmendur për t’u kthyer.

Kurse unë mendoja se sa më mirë do e kisha gjetur veten profesionalisht në një vend ku askush nuk paragjykon por vetëm ekzekutojnë. Cfarë kënaqësie të zgjoheshe çdo ditë në qytetin më “hot” në botë. Të kishe kaq shumë zgjedhje për të mira materiale, me çmime ndoshta dhe më të lira se në shtëpi. Të ishe pjesë e së ardhmes së planetit dhe pionier i çdo gjëje të re që hidhet në publikun e gjerë.

Aty e pashë që ky diskutim është tërësisht i kotë, sepse në përgjithësi, është pjesë thelbësore e qenies së njeriut të lakmojë atë që nuk kemi. Ajo do Tiranë, unë dua Nju Jork!

Ta zëmë erdha në Nju Jork. Nja 1-3 vjet do hiqja të stabilizohesha, që do më plakte një çikë para kohe, siç ndodh kudo kur je i rritur me përgjegjësi. Po pastaj, do bija në rutinë, dhe do qaja për Tiranën time.

Kafet e mira në diell. Karkalecat në bregdet. Koktejet e papara, të lira. Restorantet të cilësisë Michellin, po jo me çmime Michellin. Shoqërinë që ka kohë për ty e nuk ke nevojë t’i thuash 1 muaj para një “brunch”. Familja e ngushtë, e gjerë, fisi. Deti. Europa mu aty.

Deti prapë.

Dhe aty fillova të këndoj në kokë një këngë të vjetër të Travis, që e kisha pothuaj harruar, por m’u kujtua e gjitha:

The grass is always greener on the other side / Bari është gjithmonë më i gjelbër në anën tjetër
The neighbor’s got a new car that you want to drive / Komshiu ka një makinë e re që do ta ngasësh
And when time is running out you want to stay alive / Dhe kur po ikën koha, ti do thjesht të jesh gjallë

We all live under the same sky / Të gjithë jetojmë nën të njëjtin qiell
We all will live we all will die / Të gjithë do jetojmë, të gjithë do vdesim
There is no wrong / S’ka të gabuar
There is no right / S’ka të drejtë
The circle only has one side / Rrethi ka vetëm një anë.

Të dua Tiranë.
Të dua Nju Jork.