Imazhi nuk është imi (Ku ma gjen!). Eshtë karrem të lexoni sado pak nga ç’kam për të thënë.
Kemi ca të mira ne si popull. Mund të diskutohet që nga e keqja kanë ardhur, po ç’të bëjmë? Rëndësi ka rezultati.
Edhe e keqja më e madhe që vazhdon na përndjek edhe pse ndoshta është më shumë fantazëm se e vërtretë, është varfëria. Kushdo që ke qenë sido që je rritur, ke parë mamanë tënde të nxjerrë maksimumin e vezës, të ruajë dhe thërrimet e thara të djathit për byrek, ke veshur xhupin e motrës/vëllait apo kushërinjve, një qese e mirë është përdorur 15 herë… Deri sa ajo fantazma e varfërisë po bëhej gjithmonë e më transparente, se po e zëvendësonte mirëqenia.
Erdhën çehret, u rregulluan dhëmbë, u hodh buka, u përmirësua higjena, u rritën barqet, u ngarkua trafiku.
… U prenë pemët e Lurës, u mbushën liqenet e grykët me plehra, ambientet publike u trajtuan si me qenë landfill-i i Sharrës… Sirtarët u mbushën me manikyrë që u hodhën pa u hapur kurrë e kuzhina me kinezërira që as punojnë mirë, e as i tret toka.
E gjatë gjithë kësaj kohe nuk pati as edhe një moment të ndërgjegjes kolektive se ç’po ndodh me mëmën tokë, e cila për miliona vjet ka mundësuar kushte jetese: dheun, ujin dhe ajrin e saj.
Për mos ta izoluar veten si komb, nuk ishim vetëm, aspak. Vende ku njerëzit më parë vdisnin për bukë (jo, ne nuk kemi vdekur për bukë!) papritur kishin ç’të hanin, të vishnin, e me shumë mund mund të blinin një makinë raketike, që lëshon shumë dioksid karboni.
Në 3 dhjetëvjeçarët e fundit, botës në zhvillim iu rrit mirëqenia për kokë, species njeri iu shtuan shumë kokët, përfituesve perëndimorë dhe lindorë iu rrit perandoria konsumeriste…
Dhe alarmi i shkencëtarve rritej më shumë se çdo gjë që përmenda më lart.
Po kujt iu bë vonë?
Kush ka dëshirë të shohë një grua apo burrë me syze si fundi i kavanozit, pa karizmën që e kërkon kamera, të flasë numra e parashikime se ç’po na gjen?
U përpoq shumë një nga kokat e shkencës së klimës. James Hansen, për shembull po mbeti vetëm në rrethet akademike.
Askush tjetër nuk ia di emrin.
U përpoq edhe Al Gore, politikani dhe ambientalisti amerikan që për pak u bë president.
Po joo, ai është histerik… Ai ishte politikan edhe kishte interesa personale, tutje megjithë Al Gore! Përralla i ka! Jemi mirë. Uf s’paska kosh këtu, s’ësht faji im, po e hedh në tokë qesen që as më duhej në radhë të parë.
E paragjykuam, e përzumë dhe Al Gore.
Pastaj u përfshi me gjithë qënien e tij Leo di Caprio. Sybukuri i Titanik-ut. Unë e kam ndjekur që kur mora vesh që është përfshirë në këtë çështje, dhe pavarësisht disa gjesteve hipokrite, faktet i kishte të sakta. Shkencën e kishte në vend. Shqetësimin e kish të sinqertë.
Po jo, ai është aktor. Ujku i Uollstritit. Në dreq megjithë Leon, oportunist, pfff.
E paragjykuam, e përzumë.
Del një vajzë 16 vjeçare suedeze me gërshetin si në përrallat që e kanë origjinën nga anët e saja. Sytë i ka të kaltërt, me lot.
Kur e filloi rrugën, prindërit e saj me apati shembullore (edhe pse suedezë!) i thanë që ti je vetëm, ne nuk të mbështesim, ik bëj detyrat.
Po Greta s’ka cinizëm dhe s’ka të ndalur, hë për hë. Sepse kur e ndjen tërmetin që po vjen, s’e ke mendjen të shpëtosh lingerie.
Po mos u mërzit Greta, se ka bota mllef për ty sa të duash. Ti je 16 vjeç! Ti nuk di asgjë! Ti je e privilegjuar! Ti bën filma! Ty të mbajnë me lekë të tjerët! T’i shkruajnë fjalimet të tjerët! Na e shpife!
SHOU!
Po po, të gjitha i dimë ne. E shohim të vërtetën drejt e në syrin e saj blu. Nuk na mashtron njeri ne, aq më pak një 16 vjeçare!!
Përveç se nuk dimë që acidifikimi dhe mikroplastika në dete dhe oqeane si rezultat i konsumimit tonë, po shkatërron florën dhe faunën ujore.
Përveç se nuk dimë që përdorimi i makinave është shkaktari numër një i ndotjes së atmosferës me dioksid karboni.
Përveç se nuk dimë që të jesh fashionista, është të vrasësh planetin.
Përveç se nuk dimë që nga Lion King origjinal në 1994 deri në Lion King në 2019, numri i luanëve në Afrikë ka rënë në 25% të asaj që ishin në 1994.
Nuk dimë se Lindja e Mesme, Gjiri Persik, Afrika e Veriut dhe Azia e Jugut rrezikojnë të bëhen të pabanueshme. (Te dera jote do vijnë afrikanët, ding-dong).
Nuk e dimë se sëmundjet tropikale po ngjiten dhe në lartësinë ku jetojmë ne.
E sa shumë të tjera, që jo medoemos janë statistika të zymta. Për shembull energjia nga era është liruar 5-fish krahasuar me kohën e Samitit të Parisit. Ka 400% më shumë transport elektrik në treg. Gorillat e malit dhe yjet e detit, që desh u zhdukën, janë shtuar shumë. Shumë shtete (më të varfëra se ne!) po mbjellin miliona pemë.
Po ç’na duhet t’i dimë këto? Ne dimë që Greta është mashtruese sa për shfaqje!
Po mirë o Greta, qofsh më e keqja me të këqijave (dhe pse unë e di fort mirë që nuk je). I paç fjalimet fallco dhe zgjidhjet e pasakta.
Unë, një homo sapiens plot faj, të falënderoj që qave para botës, pasi më në fund, mund të heqim vëmendjen nga zënkat territoriale dhe ekonomike, nga nuditeti dhe skandalet, për t’u marrë me çështjen më komplekse të kësaj kohe që po jetojmë.
Sepse është një krizë e vërtetë. Nuk është pasion ambientalistësh.
Disa nga faqet që mund të ndiqni:
https://www.facebook.com/natgeo/
https://www.facebook.com/IFeakingLoveScience/
https://www.facebook.com/NASA/
https://www.facebook.com/climatereality/